ÇOCUK ÜROLOJİ HASTALIKLARI
Genelde çocuk hastalıklarının ameliyat gerektiren büyük kısmı ürolojik hastalıklardır. Böbrekten başlayıp idrar deliğine kadar bir çok organın doğuştan anomalileri çocuklarda sık olarak görülmektedir.
Kendini ifade edebilen çocuklara şikayetleri bizzat çocuğa sorulmalı ilk elden öğrenmeye çaba gösterilmelidir. Daha sonra ebeveynlerden ayrıntılı bilgi alınmalıdır. Çocuklarda genelde şikayetler karın ağrısı, bulantı kusma ve dışkılama değişiklikleri olabilir. Değişik hastalıklar düşünülerek ayırıcı tanı yapılmalıdır. Çocuklarda karın içi kitlelerin en sık sebebi %65 ürolojik hastalıklara aittir. Yumurtalık ve derisinin şikayetleri de acilen hızla değerlendirilmeli özellikle testis (yumurta) dönmesi ilk 4 saatte müdahale gerektirdiğinden gözden kaçırılmamalıdır.
Erkek çocukları çocuk üroloğuna getiren en sık neden inmemiş testisdir. Erken doğanlarda inmemiş testis %30, normal zamanında doğan bebeklerde ise %3 oranında görülmektedir. İnmemiş testis acil cerrahi müdahale gerektiren bir durum değildir. 6 ay ile 1 yaş arasında ameliyat edilmesi önerilmektedir. Varikosel (testis damarlarının genişlemesi) erkek çocuklarda nadiren görülür. 15 yaşında %15 civarında görülmektedir. Varikosel %90 sol tarafta görülür Testis kitleleri hızla değerlendirilmelidir, ağrısız testis kitleleri aksi ispat edilene kadar tümör kabul edilmelidir. . Çocukluk çağı testis tümörleri en sık 2 yaş civarında görülür. Priapizm denilen penisin sertleşerek sürekli dik ve ağrılı durması acil bir durumdur, derhal tedavi edilmelidir. Sünnet derisinin geri çekilip şişerek tekrar yerine getirilememesi de acil yaklaşım gerektirir. Halk arasında peygamber sünneti denilen idrar deliğinin normal olması gereken ortada yer almayıp penisin alt kısmında cilde açılması durumunda ameliyat gerekir.
Kız çocuklarında kadınlık organından dışarı çıkan ele gelen kitle bir çok hastalığa işaret edebilir. Vaginal kanaması olan genç kızlarda vaginanın iyi veya kötü huylu tümörleri düşünülmelidir.Çocuklarda işeme semptomları idrar kaçırma gündüz, gece veya her ikisi birlikte olabilir. Gündüz idrar kaçırma gece altına kaçırmaktan daha ciddiye alınması gereken bir şikayettir. İdrarını tam boşaltmamaktan veya geciktirmekten kaynaklanabilir. Bunlar idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir ve enfeksiyon da idrar kaçırmayı arttırabilir. Dışkılama alışkanlıkları da sorgulanmalıdır.
Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları sık görülmekte olup idrar kültürü sonrası uygun antibiyotiklerle böbrekte hasar oluşmadan erken tedavi yapılmalıdır. Altında yatan sebepler araştırılmalı, mesaneden böbreğe idrar kaçıp kaçmadığı gösterilmelidir. Sünnetin idrar yolu enfeksiyonu riskini azalttığı düşünülmektedir.
Çocuklarda idrardan kan gelmesi bir şikayet olup hastalarda nedeni bulup tedavi etmek gerekir (örneğin akciğer böbrek hastalıkları, taş, tümör, damarsal hastalıklar veya akut batın gibi). Özellikle çocuklarda şikayet vermeyen gizli veya aşikar kanamanın saptanan en sık sebep idrarda kalsiyum kumunun atılmasıdır. Yaygın kanamanın en sık sebebi idrar yolu enfeksiyonu (%26) ve diğer böbrek hastalıklarıdır. Yenidoğanda yaygın kanama görülmesi acil bir durumdur. Çünkü bu böbrek arter veya veninde pıhtılaşmanın bir habercisi olabilir. Her iki durumda hayatı tehdit etmektedir.
Yeni doğanda doğuştan görülebilen karın duvarının kapanmayarak mesane ve idrar yollarının açıkta kalması gibi anomalilerde diğer branşlarla ortak hareket ederek cerrahi planlama yapılmalıdır.
